Międzyrzec Podlaski

Drugie co do wielkości miasto regionu Południowego Podlasia (liczące 17 tys. mieszkańców), w przeszłości (XVIII wiek) nawet pierwsze. Mimo, że większy od sąsiedniego Radzynia, Międzyrzec nie został siedzibą powiatu (leży w powiecie Bialskim). Okolice bez większego przemysłu, dużo lasów, i jest gdzie się wykąpać.
Międzyrzec rozwijał się w efekcie korzystnego położenia na szlaku Brześć - Luków, na granicy Litwy i Korony,  z czym wiązał się rozwój handlu. Komunikacyjne położenie poprawiał dodatkowo fakt, iż pod miastem zbiegały się trzy rzeki: Krzna Płd, Krzna Płn, Piszczanka. Stąd też pierwotna nazwa: Międzyrzecze.


Międzyrzec nie miał szczęścia do zabytków. Świątynie zostały znacznie przebudowane, pałace - zniszczone. Kościół parafialny św. Mikołaja z XV kiedyś gotycki, przebudowany w stylu barokowym, potem dobudowano klasycystyczną fasadę. Kościół św. Józefa, późnobarokowy, ufundowany przez Augusta Czartoryskiego dla unitów. Za caratu przemianowany na cerkiew prawosławną, po odzyskaniu niepodległości - kościół rzymsko-katolicki. Wielokrotnie przebudowywany, dziś nie ma już cech stylowych.

Miasto było kiedyś siedzibą Ordynacji Międzyrzeckiej - druga co do wielkości ordynacja w Królestwie Polskim. Czartoryscy założyli tu w XVIII wieku zespół pałacowo-parkowy. Magnacki pałac z przełomu XVIII i XIX wieku już nie istnieje. Na początku XIX wieku Międzyrzec kupili Potoccy, którzy zbudowali tu kolejny, mniejszy pałac. On też ulegał zniszczeniom, był odbudowany w "międzywojniu", za PRL mieścił się tu dom dziecka, od 2003, kiedy znów rozpoczęto remont, mieści się tu filia KUL. W zespole zachowały się także: neogotycka wieżyczka z 1840 roku, budynki dawnych stajni i wozowni, kapliczka św. Floriana z 1777 r. Ogromny (20 ha) park kiedyś w stylu angielskim, dziś "peerelowskim" - tj zdewastowanym.
Na wsch. skraju miasta jest dawny cmentarz żydowski - tyle pozostało po stanowiącej niegdyś ponad połowę mieszkańców społeczności wymordowanej przez Niemców w latach 1942-43.

W Międzyrzecu warto obejrzeć też zespół dawnej poczty konnej z 1823 r. (budynek poczty przy ul. Warszawskiej).
Na południowym przedmieściu jest kompleks zbiorników wodnych zwany Żwirownią - jest tu urządzone kąpielisko, można uprawiać sporty wodne i wędkować.Tuż za wschodnią granicą miasta (w kierunku Sitna), dwa pomnikowe, pięćsetletnie dęby, a na pd-wsch rezerwat leśny Liski (przebiega tam ścieżka przyrodnicza).

Więcej w tej kategorii: « Biała Podlaska