Polesie Chełmskie

Polesie Chełmskie to liczący blisko 2 tys. km kw. obszar przejściowy między Polesiem właściwym, Wyżyną Lubelską i Wyżyną Wołyńską. Niesamowitym zabytkiem, "marką" regionu, są Podziemia Kredowe w Chełmie. Polesie Chełmskie prawie zupełnie pokrywa się z obszarem powiatu Chełm, zwłaszcza odkąd (1 stycznia 2006 r.) do powiatu włączono gminę Rejowiec (z powiatu krasnostawskiego). Jedynie dwóch południowych gmin powiatu: Leśniowic i Wojsławic -  nie należy zaliczać do Polesia Chełmskiego, jako że leżą one prawie w całości na terenie Działów Grabowieckich.

Na terenie Polesia mieszka ok 130 tys. osób, z tego połowa w Chełmie. Od zawsze były to słabo zaludnione tereny, w wyniku Drugiej Wojny Światowej straciły swe mniejszości narodowe (Żydzi zostali w większości wymordowani, Ukraińcy i koloniści niemieccy – wysiedleni). Dzisiaj gęstość zaludnienia w regionie (bez miasta Chełm) wynosi 41 osób na km kw., a o wielonarodowej przeszłości świadczą dziś liczne zabytki.

Polesie Chełmskie, inaczej Polesie Wołyńskie (a w zasadzie polska część Polesia Wołyńskiego) składa się z trzech podregionów.

 - Pagóry Chełmskie w centralnej części regionu to najciekawszy krajobrazowo podregion, charakteryzujący się wyrastającymi z płaskiego otoczenia pagórami o znacznej wysokości (najwyższe są na zachód od Chełma, gdzie osiągają przeciętnie 250, a maksymalnie 290  metrów n.p.m.). Powierzchnia Pagórów wynosi 720 km kw i dzielą się one wyraźnie dzielą się na dwie części: znacznie większą, południową (liczącą 30 km szerokości i ciągnącą się szerokim na 30 km pasem z południa na północ i mniejszą, północną, zwaną Wałem Uhruskim (który ciągnie się z zachodu na wschód  dość wąskim, liczącym poniżej 10 km szerokości pasem).

Na obszarze Pagórów są dwa rezerwaty roślinności stepowej. Na wschodniej krawędzi Pagórów leży Chełm. Najatrakcyjniejsze przyrodniczo tereny między północną częścią Pagórów a Doliną Bugu objete zostały granicami Chełmskiego Parku krajobrazowego.

- Obniżenie Dubienki to równina na wschodzie, przylegająca do Bugu. Zajmuje obszar około 950 km2. Podregion w dużej części pokryty jest lasami lub łąkami. Tę leśną część Obniżenia Dubienki objął granicami Strzelecki Park Krajobrazowy.

- Trzecia kraina składająca się na  Polesie Chełmskie to Obniżenie Dorohuckie – równinna, zachodnia część Polesia Chełmskiego o powierzchni 430 km2, przylegająca do Wieprza, w dużej części podmokła i pokryta łąkami.

Artykuły powiązane