Po przeciwnej stronie placu Katedralnego, ok 100 metrów od frontonu Katedry, po drugiej stronie ulicy Królewskiej (pod nr 9) stoi Kościół św. Piotra Apostoła. Dawniej kościół bernardynek, obecnie - jezuitów. Zbudowany został, razem z klasztorem, w stylu lubelskiego renesansu w połowie XVII wieku, po pożarze w 1768 odbudowany w stylu barokowym. Prezbiterium kościoła było zwrócone na wschód, a fasada - w stronę traktu zamojskiego (dzisiejsza ulica Bernardyńska), naprzeciw kościoła Bernardynów. Później fasada została zasłonięta kamienicami, a po wytyczeniu ulicy Kordy (dzisiejsza Królewska) okazało się, że kościół "stoi tyłem" do głównej ulicy. Po kasacji zakonu bernardynek w 1864 roku świątynię przejęli Jezuici.

 

Ulica Lubartowska prowadzi od Bramy Krakowskiej, wzdłuż dawnej linii murów Starego Miasta, na północ: najpierw w dół do doliny Czechówki i alei Tysiąclecia, a po jej minięciu pod górę, do rogatki lubartowskiej.

Kiedyś mieszkali przy tej ulicy bogatsi z Żydów - dziś to jedna z najbardziej zaniedbanych głównych ulic miasta.

Ponieważ Niemcy zniszczyli dzielnicę żydowską, a komunistyczne władze na jej  gruzach  postanowili zbudować nowe ulice i place (Plac Zebrań Ludowych, dzisiejszy Plac Zamkowy na miejscu ul. Szerokiej), zabytków żydowskich ocalało niewiele - przede wszystkim przy ulicy Lubartowskiej, której zabudowa ocalała z wojennej i powojennej  zawieruchy.

Archikatedra Lubelska

Archikatedra pod wezwaniem świętych Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty to największy kościół Lublina. Świątynia zbudowana została tuż za ówczesnymi murami miejskimi w latach 1586-1604, w momencie rozpoczęcia budowy był to pierwszy kościół barokowy w Polsce. Budynek zaprojektowali architekci jezuiccy: Giovannii Maria Barnardoni i Giuseppe Brizio. Kościół jest jednonawowy, w typie bazyliki (co oznacza, że nawa jest wyższa od szeregu kaplic przynawowych).

Lublin to stolica województwa, liczące 350 tysięcy mieszkańców miasto, największe i najważniejsze w gospodarce, nauce (do niedawna jedyne miasto w Polsce z dwoma uniwersytetami) i kulturze regionu. Większość osób przyjezdnych zauważa niepowtarzalną atmosferę miasta - zapewne jest to wynik „młodości” miejscowości (bardzo wielu studentów) i jego "kresowości" (Lublin jest największym miastem wschodniej Polski). Jest też najciekawszym ośrodkiem turystycznym województwa.

Stare Miasto w Lublinie to średniowieczne miasto (prawa miejskie zostały przyznane w 1317 roku) otoczone murami w drugiej połowie XIV wieku. Dziś przebieg murów i granice starego miasta wyznaczają ulice: Królewska, Lubartowska, Kowalska i Podwale.

Wiele jest w Polsce miast starszych, ale z tak piękną i zachowaną w niezmienionym stanie starówką - najwyżej kilka. Poza kilkoma imponującymi budowlami jak kościoły i wieże, mamy tu do czynienia z mnóstwem zabytkowych kamienic. Ponadto zachowany został też układ ulic i placów - tym bardziej urokliwy, że nieregularny (bo dostosowany do pagórkowatego ukształtowania powierzchni).

Rynek lubelskiego Starego Miasta, wytyczony po nadaniu Lublinowi praw miejskich, ma kształt nieregularny, acz zbliżony do kwadratu, po środku którego stoi gmach Trybunału Koronnego. Rynek pierwotnie otoczony był kamienicami zbudowanymi w stylu gotyckim (po którym nie ma już prawie śladu), niewiele jest też elementów renesansowych, dominuje styl barokowy lub klasycystyczny.

Poza traktem królewskim leży uroczy zakątek starówki, w którym zgrupowały się zabytki i kilka innych, ciekawych obiektów.

Z Rynku w stronę zamku (grodu) prowadzi ulica Grodzka, nie zmieniająca przebiegu ani nazwy od średniowiecza.

Wzgórze Zamkowe połączone zostało ze Wzgórzem Staromiejskim sztucznym nasypem i mostem, po którym prowadzi ul. Zamkowa. Pagór jest doskonałym punktem widokowym, zwłaszcza na starówkę i położone po przeciwnej stronie zamku wzniesienie o nietypowej nazwie Czwartek.

Wzgórze Zamkowe, niegdyś "porośnięte" stawianymi byle jak domkami, jest dziś oczyszczone i prezentuje doskonale zamek na szczycie. Budynek ten jest drugim, po Bramie Krakowskiej, architektonicznym symbolem Lublina. Główny korpus zamku, z charakterystycznym frontem, to niestety XIX wieczny budynek więzienia, choć trzeba przyznać, że wygląda dość "zamczyście".

Donżon to najstarszy murowany obiekt na lubelskim zamku, wzniesiony w drugiej połowie XIII wieku (zamek, a raczej gród, zbudowany został prawie na pewno w XII wieku). Donżon to wysoka na 25 metrów, czterokondygnacyjna (obecnie dolna kondygnacja to poziom piwniczny) wieża obronno-mieszkalna. 

Jej mury w dolnej części zbudowane są z kamienia i tam mają nawet ponad trzy metry grubości, a w górnej części są zbudowane z cegły. Wieża jest dość przysadzista, jej średnica wynosi 15 metrów. Wewnątrz na każdym poziomie ma jedno pomieszczenie, do każdego z nich prowadzą spiralne schody. Budynek wzniesiony został w stylu romańskim, zachowało się m. in. typowe dla tego stylu dwudzielne okno.